آیا تا به حال این جمله را شنیدهاید؟ “آنقدر عصبانی و خشمگین بودم كه دیگر جلوی چشمانم را هم ندیدم.” دكتر “رابرت بالتن” در كتاب “مهارتهای زندگی” این طور مینویسد: “وقتی انسانی دچار هیجانات عاطفی میشود، تحریكپذیر شده و مستعد برای دعوا و مجادله با دیگران میشود. در صورتی كه در حالت آرامش چنین حالتی بروز نمیكند. وقتی ما نگران و عصبی میشویم، آدرنالین حدود ۲۰ درصد در بدن ما بیشتر و سریعتر ترشح میشود. خون كمتری به مغز میرسد، چون در حالت اضطراب و فشار عصبی خون، بیشتر در اندامهای انتهایی بدن مانند دست و پا جریان مییابد.”
برای اینكه این مطلب را بهتر متوجه شوید بهتر است به این مثال توجه كنید: “تصور كنید خرسی شما را دنبال كرده است. در این حالت غده هیپوفیز در مغز شروع به فعالیت میكند. ماده شیمیایی به نام آدرنالین ترشح میشود و باعث عدم تمركز شده و شخص نمیتواند به صورت منطقی فكر كند. در این لحظه دقیقا نمیداند فرار كند و یا با او بجنگد. چون این فرد فرصتی برای فكر كردن و پیدا كردن راهحلی منطقی ندارد. بنابراین عجولانه تصمیم میگیرد.
در حالتی كه شما با شخص دیگری دعوا میكنید درست همین اتفاق میافتد یعنی اگر به مغزتان فرصت فكر كردن و آرامش را ندهید عجولانه با طرف مقابل دعوا و مجادله راه میاندازید. بنابراین هرگز نمیتوانید راهحل منطقی برای مشكلتان پیدا كنید.
بنابراین قبل از آنكه اختلافتان را حل كنید، ابتدا فرصتی به خود بدهید و آرامشتان را حفظ كنید یا به عبارت دیگر به خود زنگ تفریح بدهید. تصور كنید شما و همسرتان با مشكلی مواجه میشوید و بحثتان بالا میگیرد و شروع میكنید به بلند صحبت كردن. اینجاست كه یكی از شما باید پیشنهاد دهد: “بقیه بحث بعد از زنگ تفریح” بعد سریع از محیط دور شوید. در این فاصله هر دوی شما میتوانید با آرامش بیشتری در مورد موضوع موردنظر فكر كنید و بدون اینكه مجبور باشید فریاد بكشید و با این روش حرفتان را به كرسی بنشانید به راهحل منطقی دست خواهید یافت.
در طول زمانی كه در زنگ تفریح هستید، هیچگونه صحبت و یا اظهار نظری نكنید. چون اگر حرفی بزنید بحث دوباره آغاز میشود و نتیجه دلخواه را نمیگیرید. سعی كنید هر دوی شما در اوقات آرامش به این توافق برسید كه در مواقع بحث و مجادله كمی به خودتان فرصت دهید و دوباره در مورد مشكلتان صحبت كنید.
یكی از موارد مهمی كه در زندگی زناشویی مطرح است، چگونگی برخورد طرفین در دعواست. بحثهایی كه به نتیجه نمیرسند و هر دو حرف خودشان را میزنند باعث میشود كه تنش در خانواده بیشتر شود و دیوار بلندی بین زن و شوهر به وجود بیاید. در این حالت رنجش، عصبانیت و كینه شدت مییابد و مشكل حادتر خواهد شد.
بنابراین در وهله اول برای خودتان زمان مشخصی را قرار دهید و بعد برای حل بهتر مشكلتان به این موارد توجه فرمایید:
مشكل را با دقت بررسی كنید.
بعضی اوقات زوجین بدون آنكه دقیقا متوجه شوند مشكلشان چیست، درصدد حل اختلافشان برمیآیند! بنابراین در وهله اول بررسی كنید كه مشكل اصلی شما چیست. “گری اسمالی” متخصص مسایل زناشویی در این باره میگوید: “زوجین باید به یكدیگر فرصت حرف زدن بدهند و به اصطلاح یكی بگویند و یكی بشنوند.” سعی كنید وقتی همسرتان به شما گلهای میكند او را درك كنید و به زبان بیاورید. به عنوان مثال، وقتی خانمی میگوید: “عزیزم، اصلا دوست ندارم از سر كار كه برمیگردی یك راست طرف تلویزیون بروی و فقط فوتبال ببینی.” بهتر است شوهر به جای اینكه ناراحت شود بگوید: “آها از اینكه تلویزیون نگاه میكنم و به تو توجه نمیكنم ناراحت شدی.” پس باید بیشتر با هم وقت بگذرانیم. این شوهر به خوبی مشكل اصلی را متوجه شده است كه همسرش نیاز بیشتری به او دارد و باید با او وقت بیشتری را بگذراند. در صورتی كه اگر مشكل را به درستی بررسی نكرده بود شاید در پاسخ به همسرش میگفت: “خوب خستهام، میخواهم استراحت كنم. تو هم هر كاری میخواهی انجام بده.”
با این حرف نسنجیده بحث داغ میشود و موضوع كش پیدا میكند. به مثال دیگری در این مورد توجه كنید. اگر شوهری به همسرش بگوید: “تو ۵۰ دلار بابت این چیز مسخره پول دادی؟ فكر نمیكنی اصلا به درد نمیخورد؟ شاید به نظر خانم بیاید كه مشكل اصلی پول است و چقدر شوهر خسیسی دارد. ولی اگر با دقت بیشتری نگاه كند شاید متوجه شود كه احتمالا همسرش از اینكه شغلش را از دست بدهد نگران است و منظور او این است كه همسرش باید بیشتر پول پسانداز كند. تا در صورت بیكاری با مشكل بیشتری مواجه نشوند. بنابراین همواره منظور طرف مقابلتان را به خوبی درك كنید و مشكل را به درستی بررسی كنید تا بتوانید به طور كاملا منطقی با همسرتان برخورد كنید.
راهكارها را به درستی ارزیابی كنید.
وقتی با مشكلی مواجه میشوید، سعی كنید تمام راهكارهایی را كه به ذهنتان میرسد، به درستی ارزیابی كنید. به نظرات طرف مقابل احترام بگذارید و آن را بیارزش نپندارید. بسیار جزیی مسایل را تجزیه و تحلیل كنید. مثلا نگویید: “آنقدر پول خرج نكن!” دلایل گفته خود را بسیار روشن و واضح برای او توضیح دهید تا جای هیچگونه شك و شبههای در ذهن همسرتان باقی نماند.
مشكل را حل كنید
اكنون كه راهكارها را به درستی ارزیابی كردید به این میرسید كه با به كارگیری بهترین راهحل مشكل را حل كنید. این كار را با حالتی بسیار دوستانه انجام دهید. اگر فكر میكنید نتوانستید به نتیجه دلخواه برسید، به عقب برگردید و اشكال كارتان را بدون هیچگونه تعصبی بپذیرید.
بعد از اینكه برای مشكلاتتان راهحلی پیدا شد و هر دو با آن موافق بودید، سعی كنید در یك موقع مناسب دیگری دوباره این روشها را با هم مرور كنید و ببینید چگونه توانستید به جای طفره رفتن، علت اصلی مشكلتان را پیدا كنید و به راهحل مناسبی دست یابید. صحبت در مورد این موضوع باعث میشود كه هر دوی شما یاد بگیرید در مواقع بروز مشكل چگونه با یكدیگر برخورد كنید و به نتیجه دلخواه نیز دست یابید.
مهتاب علیمرادی
مجله موفقیت – شماره ۱۲۲ – تیرماه ۸۶
آوای موفقیت با مهتاب علیمرادی
روانشناس و مشاوره خانواده و پیشرفت فردی
مدیر مسئول و نویسنده خودسازی
۶۶۴۱۹۰۶۱(۰۲۱)