آوای موفقیت – مهتاب علیمرادی روانشناس و مشاور خانواده و پیشرفت فردی آوای موفقیت – فروش کتاب موفقیت – مشاوره روانشناسی حضوری و غیرحضوری – برگزار کننده دوره های آموزشی روانشناسی و موفقیت – مهتاب علیمرادی روانشناس و مشاور خانواده و پیشرفت فردی – مدیر مسئول انتشارات آوای موفقیت – مولف کتب خودسازی با مجوز 10815
اگه دروغ بگی، دماغت دراز می‌شه!!!
اخیرا با والدین بسیاری روبه‌رو شده‌ایم كه از دروغ‌گویی نوجوانان خود بسیار ناراحت و نگران بودند. به عنوان مثال مادری می‌گفت: “دیروز موقعی كه سركار بودم، پسرم به جای این‌كه سر كلاس پیانو برود بدون اطلاع من با دوستش به گردش رفته بود.” بنابراین از این‌كه فرزندش به او دروغ گفته بود بسیار آزرده و مضطرب به نظر می‌رسید.
او می‌گفت: “پسرم این روزها كاملا تغییر كرده و به كلی شخص دیگری شده است. اصلا از او راضی نیستم. قبلا این طور نبود. وقتی كوچك‌تر بود، هیچ‌گاه از من نافرمانی نمی‌كرد و دروغ نمی‌گفت. نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده است؟”
بروز این‌گونه حالات فقط به دلیل سن و سال نوجوانان است. اگر شما با رفتارهای خاص این دوران آشنا شوید، راحت‌تر می‌توانید با فرزندتان كنار بیایید و او را درك كنید. از ویژگی‌های این دوران می‌توان به این موارد اشاره كرد: احساس مستقل بودن، دانایی، كناره‌گیری كردن از والدین، تحكم‌آمیز صحبت كردن و … هرگز فراموش نكنید شخصیت نوجوانان در این دوران در حال شكل‌گیری است، بنابراین نباید با آن‌ها ستیزه‌جویی كرد. زیرا آن‌ها بسیار حساس هستند و سریع عكس‌العمل نشان می‌دهند و همین واكنش‌ها باعث بحث و مجادله شده و در نهایت فاصله بین شما و فرزندتان زیاد و زیادتر می‌شود. پس به عنوان یك فرد بزرگسال مراقب رفتار و منش خود باشید.
شاید این‌طور ادعا كنیم كه فرزندم پیش از سن نوجوانی، اغلب به حرف‌های ما گوش می‌داد و كم‌تر دروغ می‌گفت ولی در این دوران به وضوح چنین حالاتی را در او شاهد هستیم. درست مانند مادری كه قبلا بدان اشاره شد. او نیز احساس می‌كرد پسرش به او اعتماد ندارد و با دروغ می‌خواهد اهدافش را پیش ببرد و دوستانش برای او ارزش بیشتری دارند. بنابراین از این موضوع بسیار آزرده شده بود و نمی‌خواست رابطه گرم و صمیمی قبلی به یك رابطه سرد تبدیل شود.
اغلب وقتی والدین با بی‌توجهی و سردی رفتار فرزندشان مواجه می‌شوند، احساس می‌كنند. بین آن‌ها فاصله ایجاد شده است و در نتیجه شروع به دخالت كردن در امور شخصی فرزندان‌شان كرده و مرتب از آن‌ها انتقاد می‌كنند. غافل از این‌كه همین رفتار به اختلافات بین آن‌ها بیشتر دامن می‌زند و سردی روابط‌شان افزایش می‌یابد.
بهتر است بدانید در دوران كودكی وقتی كودك‌تان دروغی می‌گوید قصد ناراحت كردن و آزردن شما را ندارد ولی در دوران نوجوانی او با این كار می‌خواهد قدرت خود را نشان دهد و با زبان بی‌زبانی به شما بگوید كه دیگر تحت كنترل شما نیست. بنابراین خیلی راحت احساسات‌تان را جریحه‌دار می‌كند.
در این‌جا والدین باید بدانند كه فرزندشان از یك مرحله رشدی وارد مرحله دیگری شده است. بنابراین دیگر بجا نیست از او انتظار رفتارهای كودكانه را داشت. او با فاصله گرفتن از شما و رفتن میان دوستان خود می‌خواهد هویتش را پیدا كند و به سوی خودمختاری و استقلال گام بردارد. پس با چشمان باز با او برخورد كنید و از تربیت خشك و خشن پرهیز كنید. زیرا نتیجه‌ای معكوس خواهید گرفت.
نوجوانان پیش از آن‌كه وارد مرحله بزرگسالی شوند خطاها و اشتباهات زیادی مرتكب می‌شوند كه نتیجه آن احتمالا هم برای شما دردناك است و هم برای آن‌ها. ولی بهتر است نوجوانان را با كمال میل بپذیرید. زیرا آن‌ها با عبرت گرفتن از اشتباهات‌شان یاد می‌گیرند چگونه زندگی آینده خود را ترسیم كنند. اگر شما همواره مراقب آن‌ها باشید كه مبادا در زندگی شكست بخورند و یا دچار لغزش شوند، هرگز برای آن‌ها والدین خوبی نیستید، چون با این طرز برخورد، آن‌ها را برای زندگی فردا آماده نخواهید كرد.
به علاوه اگر دیدید فرزندتان ترجیح می‌دهد اوقات بیشتری را با دوستان خود سپری كند، ناراحت و آزرده نشوید و آن را به حساب شرایط سنی او بگذارید. او در این دوران می‌خواهد خودش را پیدا كند و احساس می‌كند كه دیگر بزرگ شده و می‌تواند برای زندگی خود تصمیم بگیرد به همین دلیل است كه تصور می‌كند تمام افكارش درست است و از شما انتظار دارد كه برای نظرات او ارزش قایل باشید.
البته آزادی دادن بدان معنا نیست كه اعمال فرزندتان را كنترل و نظارت كنید و یا او را راهنمایی نكنید. بكله باید همواره او را مورد مشورت قرار داده و راهنمایی كنید ولی هرگز لحن صحبت‌تان تحكم‌آمیز نباشد. تنها سعی كنید رفتار و حالات روحی او را درك كنید و آن را به حساب حس استقلال‌طلبی او بگذارید كه مربوط به این دوران خاص است. هرگز در او احساس گناه به وجود نیاورید. زیرا اگر چنین حسی در او پدید آید، دیگر تا سالیان سال نمی‌تواند به راحتی از شر آن رها شود. بنابراین كاملا مراقب اعمال و گفته‌های خود باشید.
تصور كنید شما در منزل نیستید و فرزندتان در غیاب شما میهمانی گرفته و تمام دوستانش را دعوت كرده است. با وجود این‌كه می‌داند شما با این كار كاملا مخالف هستید ولی بعدا حقیقت را به شما می‌گوید و احتمالا عذرخواهی هم می‌كند. اگر با او دعوا كنید و بر سر این موضوع بحث و جدل راه بیندازید، جز این‌كه اختلاف‌تان بیشتر شود و او دیگر حقیقت را به شما نگوید، كار دیگری نكرده‌اید. بنابراین بهتر است عذرخواهی او را بپذیرید و با حالتی دوستانه دلایل مخالفت‌تان را برای او توضیح دهید. مطمئنا با چنین رفتاری او بهتر می‌تواند دلایل منطقی شما را درك كند و در نتیجه دیگر به فكر انتقام‌جویی و لجبازی با شما برنمی‌آید.
اگر فرزندتان به شما دروغ می‌گوید علامت خوبی است برای این‌كه متوجه شوید رابطه شما و فرزندتان آن‌قدر خشك و رسمی است كه او از شدت ترس حاضر به بیان حقیقت نیست. در چنین حالتی است كه احتمالا فرزندتان دست به هر كاری بزنند حاضر نیستند در مورد آن با شما گفت‌وگو كنند. زیرا می‌دانند اگر به شما بگویند، با مخالفت مواجه می‌شوند و احتمالا مورد تنبیه نیز قرار می‌گیرند. بر عكس اگر شما با آن‌ها دوستانه برخورد كنید و نظرات و راهنمایی‌های خود را طوری مطرح كنید كه حق انتخاب داشته باشند و فكر نكنند می‌خواهید آن‌ها را مجبور به انجام كاری كنید، خیلی راحت‌تر شما را در جریان كارهای روزانه خود قرار می‌دهند و در عین حال از راهنمایی شما نیز برخوردار خواهند بود.
هیچ‌گاه سعی نكنید در تمام امور فرزندتان دخالت كنید و یا به اصطلاح سر از هر كاری در بیاورید. بگذارید احساس آزادی كند و تصور نكند در بند و اسارت شما قرار دارد. اگر هم به شما دروغ گفت آن را به حساب سن و سال او بگذارید و موضوع را زیاد جدی نگیرید. مطمئن باشید با رفتاری ملایم و دوستانه بسیار راحت می‌توانید بر این مشكل فایق آیید. و او را از ادامه چنین رفتاری باز دارید. همواره به خاطر داشته باشید هر كس كنترل زندگی خود را در اختیار دارد. فرزندتان اگر بخواهد به شما حقیقت را می‌گوید و اگر دوست نداشته باشد این كار را انجام نمی‌دهد. به اجبار او را وادار به چنین كاری نكنید. بنابراین سعی كنید در این دوران حساس، بهترین دوست او باشید تا در آینده پیشرفت‌ها و موفقیت‌های چشمگیر او را شاهد باشید.
مهتاب علیمرادی
مجله موفقیت – شماره ۱۳۹ – فروردین‌ماه ۸۷
آوای موفقیت با مهتاب علیمرادی
روانشناس و مشاوره خانواده و پیشرفت فردی
مدیر مسئول و نویسنده خودسازی
۶۶۴۱۹۰۶۱(۰۲۱)
