آوای موفقیت – مهتاب علیمرادی روانشناس و مشاور خانواده و پیشرفت فردی آوای موفقیت – فروش کتاب موفقیت – مشاوره روانشناسی حضوری و غیرحضوری – برگزار کننده دوره های آموزشی روانشناسی و موفقیت – مهتاب علیمرادی روانشناس و مشاور خانواده و پیشرفت فردی – مدیر مسئول انتشارات آوای موفقیت – مولف کتب خودسازی با مجوز 10815
همان‌طور كه می‌دانید تربیت برخی فرزندان بسیار دشوار به نظر می‌آید. در صورتی‌كه در مورد عده دیگر این‌طور نیست. دلایل بسیاری وجود دارد كه چرا با برخی از بچه‌ها به راحتی نمی‌توان كنار آمد.
احتمالا این نوع فرزندان دچار كمبود توجه و محبت و یا دچار مشكلات رفتاری و عاطفی هستند. این بچه‌ها به دلیل این‌كه نمی‌توانند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار كنند تندخو و عصبی می‌شوند و در نتیجه والدین به سختی می‌توانند با آن‌ها به طرز شایسته‌ای برخورد كنند.
نوزادی را تصور كنید كه شب‌ها سخت می‌خوابد، زیاد گریه می‌كند، آشفته است، قدرت سازگاری با محیط را ندارد و خلاصه بسیار ناآرام است. كنترل چنین بچه‌ای در چند سال بعد بسیار دشوار خواهد بود. او از هر چیزی گله و شكایت می‌كند، مهارت‌های اجتماعی بسیار ضعیفی دارد و یا به اصطلاح بدقلق است. به همین دلیل است كه پدر و مادر نیز كم‌كم از دست او خسته می‌شوند و محبت‌شان را كمتر به او ابراز می‌كنند. متاسفانه این چرخه ادامه پیدا می‌كند و این طرز رفتار والدین باعث بدرفتاری بیشتر فرزند هم می‌شود. او احساس طردشدگی و گناه می‌كند، از خود متنفر می‌شود و اعتماد به نفس را به كلی از دست خواهد داد.
نه تنها این‌گونه بچه‌ها از لحاظ عاطفی بیشتر در معرض خطر قرار دارند بلكه والدین آن‌ها نیز مسوولیت دشوارتری در قبال آن‌ها برعهده دارند! در واقع برخورد با چنین بچه‌هایی زیاد هم آسان به نظر نمی‌رسد. والدین در چنین شرایطی دچار فشارهای عصبی زیادی می‌شوند و احتمالا خود را مسوول این وضعیت می‌دانند. این مشكل بر روی زندگی زناشویی آن‌ها تاثیر بسزایی می‌گذارد و در نهایت روابط بین والدین دچار اشكالات زیادی می‌شود.
گام اول: با همسرتان یكی شوید.
مسوولیت تمام والدین این است كه فرزندان خود را به نحو احسن تربیت كرده و تحویل اجتماع بدهند. ولی والدین فرزندان مشكل‌دار، مسوولیت سنگین‌تری بر عهده دارند. زیرا علی‌رغم تلاش فراوان، باز هم شاهد بدرفتاری فرزندان خود هستند. البته آن‌ها بهتر است بدانند كه نتایج زحمات‌شان را گرچه در كوتاه‌مدت نمی‌بینند ولی با صبوری و رفتاری پسندیده شاهد نتایج مثبتی در آینده خواهند بود.
بنابراین والدین چنین فرزندانی در وهله اول باید خود را در مقابل این شرایط مقاوم سازند و یا به عبارتی دیگر باید باهم یكی شوند و روابط‌شان را بهبود بخشند تا بهتر بتوانند چنین فرزندانی را تربیت كنند.
تنها چیزی كه این فرزندان به آن نیاز دارند این است كه والدین آرام و مهربانی داشته و از هرگونه تنش و اضطراب به دور باشند. زیرا این بچه‌ها چون بر روی رفتارشان كنترل ندارند و عصبی هستند، بنابراین به همدردی بیشتری از جانب والدین خود نیاز دارند. آن‌ها تشنه عشق و محبت‌اند. پدر و مادر چنین فرزندانی باید باهم باشند و مانند یك تیم عمل كنند. به عبارت دیگر این‌گونه فرزندان از لحاظ عاطفی بیشتر به والدین خود نیازمند هستند. از آن‌جایی‌كه این بچه‌ها بسیار آسیب‌پذیرند، نیاز به حمایت بیشتری نیز دارند تا به خوبی بتوانند كمبودهای عاطفی خود را جبران كنند.
علی‌رغم این‌كه ممكن است رفتارهای نادرست فرزندان برروی زندگی زناشویی شما تاثیر بگذارد ولی باید بدانند كه نخستین گام برای تربیت این بچه‌ها رفتار والدین است. به خاطر داشته باشید كه آن‌ها باید همواره چهره شما را شاد و راضی ببینند. برای این كار به توصیه‌های زیر دقت كنید:
باهم یكی باشید و راه‌حل مناسبی برای مشكل‌تان پیدا كنید تا هر دو بتوانید بر طبق آن عمل كنید. اگر واقعا نمی‌دانید با فرزندتان چگونه برخورد كنید، بهتر است در این زمینه با یك روانشناس مشورت كنید. شاید شما به درستی ندانید مشكل اصلی او چیست. هنگامی‌كه یك فرد متخصص در این مورد با شما صحبت می‌كند، علت اصلی مشكل را درمی‌یابید و با ذهنی باز با فرزندتان برخورد می‌كنید.
شما به عنوان یك پدر و مادر آگاه می‌توانید در كلاس‌های “تربیت فرزندان” شركت كنید، مقالاتی كه در این زمینه چاپ می‌شوند، بخوانید و یا حتی می‌توانید سی‌دی‌های تربیتی تهیه كرده و تماشا كنید و با یكدیگر به نظر مشابهی دست یابید.
سپس به اتفاق هم تصمیم خاصی را اتخاذ كنید و برطبق آن عمل كنید. ابتدا مشكل را ریشه‌یابی كنید و بعد تصمیم بگیرید با او چگونه رفتار كنید. به عنوان مثال فكر كنید اگر فرزندتان رفتار خاصی را از خود بروز داد، به او جایزه بدهیم یا این‌كه او را از بعضی چیزها محروم كنیم و … بنابراین یك سری قوانین تربیتی در منزل ایجاد كنید و هر هفته تاثیر آن را بر روی او بررسی كنید. در نتیجه به راحتی می‌توانید از روی رفتار فرزندتان قوانین را كم و زیاد كرده و یا آن‌ها را تصحیح كنید.
همان‌طور كه قبلا به آن اشاره كردیم رفتار این‌گونه بچه‌ها اغلب باعث بحث و جدل والدین می‌شود. برای جلوگیری از چنین وضعیتی همواره یكدیگر را حمایت كنید. به درددل‌های یكدیگر گوش دهید و هرگز طرف مقابل را سرزنش نكنید. به عنوان مثال به او نگویید: “این نتیجه تربیت غلط توست.” برعكس بگویید: “واقعا خوب كاری كردی، اگر من به جای تو بودم اصلا نمی‌دانستم چه كار كنم.” شما با این كار تكنیك‌های خوب تربیتی را تقویت می‌كنید. گاهی هم می‌توانید به همسرتان كمی استراحت بدهید و مثلا بگویید: “امروز بعدازظهر من از بچه‌ها مراقبت می‌كنم.” با این طرز برخورد، روابط زناشویی خود را مستحكم‌تر كرده و در نتیجه بهتر می‌توانید فرزندتان را تربیت كنید.
بنابراین برای این‌كه فرزندتان را بهتر تربیت كنید ابتدا باید با همسرتان هم فكر شوید و به معنای واقعی عاشق هم باشید. برای این كار باید گاهی اوقات با یكدیگر تنها بیرون بروید و اصلا در مورد مسایل مربوط به فرزندتان بحث نكنید. تنها به یكدیگر انرژی دهید و سعی كنید فشارهای روزانه را از بین ببرید. به یكدیگر یادداشت‌های عاشقانه بدهید و باهم مهربان باشید. تنها در این صورت است كه روابط بین شما بهبود می‌یابد و در نهایت تاثیر آن را بر روی رفتار فرزندتان خواهید دید. بنابراین گام نخست را بردارید و از خودتان شروع كنید تا هر چه سریع‌تر بتوانید فرزندانی صالح و موفق تربیت كرده و تحویل جامعه بدهید.
گام دوم: روش تربیتی خود را تغییر دهید.
فرزندان در هر مرحله‌ای از رشد، نیاز به والدین خود دارند. آن‌ها پدر و مادری می‌خواهند كه كاملا بر مسایل تربیتی آگاه بوده و دقیقا نقش خود را به عنوان یك پدر و مادر خوب بدانند. فرزندان همواره نیاز به حمایت، پشتیبانی و راهنمایی والدین خود دارند. بنابراین هرگز آن‌ها را تنها نگذارید. به دو صورت می‌توانید حمایت خود را به فرزندتان نشان دهید: ۱- در اجرای قوانین تربیتی ثابت قدم باشید و محیط امنی در منزل برای او ایجاد كنید. ۲- به او عشق بورزید، از او راضی باشید و كارهای خوب او را تشویق كنید.
بهتر است بدانید تربیت خشك و رسمی اصلا درست نیست. فرزندان خود را با عشق و محبت تربیت كنید. اگر مرتب از فرزندتان انتقاد كرده و او را تنبیه كنید مطمئنا از لحاظ روانی فرزندی سالم نخواهید داشت. هر چه بكارید همان را درو خواهید كرد. مهم نیست فرزندتان چگونه است، تنها سعی كنید مهربان باشید و با عشق و علاقه با او برخورد كنید. برای این منظور می‌توانید به این نكات توجه كنید:
او را تشویق كنید.
او را در آغوش بگیرید و ببوسید.
به او بگویید دوستش دارید.
به حرف‌های او گوش بدهید.
با او آرام صحبت كنید.
به او افتخار كنید.
هر طور می‌توانید به او كمك كنید.
هر روز با فرزندتان این‌طور رفتار كنید، حتی اگر به حرف شما گوش نداد و شما را اذیت كرد. مطمئن باشید هر چه‌قدر با او بهتر رفتار كنید راحت‌تر می‌توانید او را تربیت كنید.
شما باید یاد بگیرید مانند یك فرد بزرگ‌سال برخورد كنید و رفتار خود را كنترل كنید. اگر شما نیز مانند فرزندتان جیغ بزنید، دیگر چه فرقی بین شما و او وجود دارد. در این صورت هر دوی شما بازنده خواهید بود. فرزندتان از راهنمایی و حمایت شما بی‌نصیب می‌ماند و شما نیز احترام و منزلت خود را از دست داده‌اید.
قبل از این‌كه فرزندتان را تربیت كنید مطمئن باشید در شرایط روحی مساعدی قرار دارید! اگر آرام نیستید و نمی‌توانید منطقی عمل كنید از محیط دور شوید و زمانی برگردید كه بتوانید احساسات خود را كنترل كنید. تصور نكنید تربیت دقیقا باید در همان لحظه‌ای صورت گیرد كه فرزندتان مرتكب خطا شده است. این عمل را به بعد نیز می‌توان موكول كرد. همواره به خاطر داشته باشید با آرامش درونی راحت‌تر می‌توانید با مشكلات كنار بیایید و تاثیر لازم را بر روی افراد بگذارید.
در مواقعی كه فرزندتان را تربیت می‌كنید، این شما هستید كه تصمیم می‌گیرید چگونه برخورد كنید و در چه موردی صحبت كنید. هرگز این كار را به عهده فرزندتان نگذارید. زیرا شما به عنوان یك فرد بالغ و باتجربه قادر خواهید بود نیازهای فرزندتان را درك كنید و به آن‌ها رسیدگی كنید، نه فرزندتان.
مطمئنا با به كارگیری این موارد سازنده در روش تربیتی خود، به زودی شاهد نتایج شگرف آن در زندگی خود خواهید بود.
مهتاب علیمرادی
مجله موفقیت – شماره ۱۲۷ – شهریورماه ۸۶
آوای موفقیت با مهتاب علیمرادی
روانشناس و مشاوره خانواده و پیشرفت فردی
مدیر مسئول و نویسنده خودسازی
۶۶۴۱۹۰۶۱(۰۲۱)
