اغلب دانشآموزان در دوران دبیرستان به فكر ورود به دانشگاه هستند و برای رسیدن به هدفشان بسیار تلاش میكنند. به همین علت احتمالا كمی عصبی و پرخاشگر به نظر میرسند. در اینجاست كه نقش والدین بسیار پررنگ شده و مسوولیت آنها در این برهه زمانی بسیار حساستر است. بهتر است بدانید مهمترین وظیفه یك پدر و مادر تشویق، حمایت و راهنمایی فرزند خود است. این گفته یكی از دانشآموزان دبیرستانی است: “پدر و مادرم همواره پشتیبان من هستند و هرگز عشق و محبت خود را از من دریغ نمیكنند و در صورت لزوم مرا متوجه تصمیمهای نادرستم كرده و مورد لطف و راهنمایی خود قرار میدهند.”
آینده فرزندان به دست پدر و مادر است. اگر میخواهید فرزندتان وارد دانشگاه شود و در یك رشته خوب تحصیل كند، در آینده شغل خوبی داشته باشد و یا در زندگی بهترین باشد، باید نقش خود را به خوبی ایفا كرده و مانند یك پدر و مادر آگاه و شایسته عمل كنید. مطمئن باشید وظیفه شما بسیار مهم و سنگین است. درست در همین سن و سال است كه بچهها مسیر خود را در زندگی پیدا میكنند و به دنبال آن حركت میكنند. هویت، علایق، اهداف و آرزوهای آنها در این دوران شكل میگیرد. اگر پدر و مادر در این مسیر همراه فرزندان خود باشند و آنها را در این مسیر سخت و بحرانی تنها نگذارند، مطمئنا پیوند عاطفی بین آنان گسیخته نشده و رابطهشان روز به روز گرمتر و صمیمیتر خواهد شد.
اگر میخواهید ارتباطی نزدیك و صمیمی با فرزندان خود برقرار كنید، به این موارد با دقت توجه كنید:
۱- از اهداف و آرزوهای فرزندتان مطلع شوید.
اگر شما ندانید هدف او در زندگی چیست و به كجا میخواهد برسد، یقینا نمیتوانید كمك قابل توجهی به او بكنید. هنگامی كه متوجه شدید علایق او در زندگی چیست و به چه چیزهایی تمایل دارد میتوانید راههای رسیدن به آن هدف را برای او هموار كنید. سعی كنید به او یاد دهید مسایل را از زوایای مختلف ارزیابی كند و قدرت دیدش را نسبت به سایر امور وسعت بخشد. تنها در این صورت است كه میتواند در زندگی برای خود بهترین تصمیمگیری را داشته باشد و به سمت موفقیت گام بردارد. والدین آگاه سعی میكنند تنها نظرات، عقاید و پیشنهادات خود را به فرزندان خود منتقل كنند و به هیچ وجه سعی در كنترل آنها ندارند و تصمیمگیری نهایی را به عهده خودشان میگذارند. پدران و مادران باهوش دوران جوانی خود را به خاطر میآورند و به زودی به این نكته دست مییابند كه مسیر زندگی یك جاده مستقیم نیست. گاهی اوقات همه ما نیاز به تغییر روش داریم و همین انعطافپذیری و تغییر جزیی از رشد و تكامل محسوب میشود. والدینی كه دیكتاتور هستند و سعی میكنند فرزندانشان را به هر ترتیبی كنترل كنند خیلی زود ناراحت و ناامید میشوند، چون عملا به نتیجه دلخواه خود نرسیدهاند.
اگر انتظارات پدر و مادر از فرزند خود بالا باشد و از او بخواهند مانند آنها فكر كند رابطه آنان به زودی متزلزل شده و هر دو طرف به زودی افسرده و غمگین میشوند. شما نمیتوانید به فرزندتان دستور دهید چه كار كند و چه كار نكند. این خود اوست كه باید یاد بگیرد روی پاهای خود بایستد و مسیر زندگیاش را به درستی تعیین كند. تنها كاری كه میتوانید برای او انجام دهید این است كه با محبت فراوان او را در انتخاب راه راهنمایی كنید.
۲- با دلسوزی به صحبتهای او گوش دهید.
همیشه اوضاع بر وفق مراد نیست. گاهی اوقات فرزندان دچار مشكل میشوند. در چنین شرایطی باید حامی فرزندان خود باشید و از آنها حمایت كنید. بدون هیچگونه قضاوتی به حرفهای آنان گوش دهید. همدردی خود را به آنها نشان دهید. انتقادات سخت و خشن وضع را بدتر و حادتر كرده و تنها فاصله بین شما را بیشتر خواهد كرد.
والدین باید به گفتههای فرزندان خود اهمیت دهند. به طوری كه وقتی آنها شروع به درددل میكنند به جای جر و بحث كردن به دنبال نقاط مثبت صحبتهای آنها بگردید تا بتوانید به نتیجه دلخواه دست یابید. اگر شما به عنوان پدر و مادر با فرزندتان اختلافنظر دارید مستقیم به او نگویید. سعی كنید تنها نظرات و عقاید خود را مطرح كنید. به او اطمینان دهید شما همیشه طرفدار او هستید و قصد كمك به او را دارید. والدین باید به فرزندان خود یاد دهند چگونه از بین چند انتخاب بهترین را برگزینند، زیرا پدر و مادر همواره با آنان هستند. بنابراین بهتر است آنها خود تصمیمگیری كنند و روی پای خود بایستند. اگر هم در این مسیر دچار خطا و لغزش شدند، بار دیگر بایستند و مسیر جدیدی را انتخاب كنند.
۳- همواره حامی و پشتیبان او باشید.
پدران و مادران آگاه در امور مدرسه فرزندان خود بسیار فعال هستند. در تمام فعالیتها، جشنها و سخنرانی شركت میكنند. بر روی تكالیف فرزندان خود بسیار دقیق و حساس هستند و اشكالات آنها را برطرف میكنند. اگر نیاز باشد آنها را در كلاسهای فوق برنامه ثبتنام میكنند. به هر حال در هر شرایطی همراه فرزندانشان هستند و به آنها كمك میكنند. البته این موضوع بدان معنا نیست كه همه كارهای آنها را انجام دهید، بلكه باید همواره حامی و پشتیبانشان باشید و آنها را برای رسیدن به هدفشان یاری كنید.
۴- او را تشویق كنید.
والدین موفق همواره نقاط مثبت فرزندان خود را میبینند و روی همین نقاط دست میگذارند و آنها را مورد تشویق قرار میدهند. همین تشویق و حمایت باعث پیشرفتشان خواهد شد. هنگامی كه آنها كار خوبی انجام میدهند، خوشحالی خود را نشان میدهند و به فرزندانشان افتخار میكنند. حتی اگر كاری را خوب و به نحو احسن انجام ندهند، سرزنش نمیشوند، بلكه با راهنمایی خود به آنها انگیزه داده و مسیر را برایشان هموار خواهند كرد. پدران و مادران هوشیار میدانند همه انسانها اشتباه میكنند و نمیتوانند در تمام امور بهترین باشند. بنابراین فرزندان خود را تشویق میكنند علاقهها و استعدادهایشان را پیدا كنند و برای رسیدن به اهداف خود از هیچ تلاشی دریغ نورزند. اینگونه والدین از فرزندان خود میخواهند در برخی فعالیتهای مدرسه (ورزشی، آموزشی و…) شركت كنند و حتی یك شغل نیمهوقت برای خود پیدا كنند تا بیشتر به دنیای واقعی نزدیك شوند. همین تجربیات شخصی است كه به آنها كمك میكند بهتر درس بخوانند و بیشتر به فكر آینده و زندگی خود باشند.
شما به عنوان یك پدر و مادر نقش بسیار مهمی در زندگی فرزندان خود دارید. با كمك، پشتیبانی و تشویق میتوانید استعدادهای نهفته فرزندانتان را شكوفا كنید. در انتها همواره به او بگویید: “من تو را قبول دارم و به تو اعتماد میكنم.”
مهتاب علیمرادی
مجله موفقیت – شماره ۱۶۱ – اسفندماه ۸۷
آوای موفقیت با مهتاب علیمرادی
روانشناس و مشاوره خانواده و پیشرفت فردی
مدیر مسئول و نویسنده خودسازی
۶۶۴۱۹۰۶۱(۰۲۱)