آوای موفقیت – مهتاب علیمرادی روانشناس و مشاور خانواده و پیشرفت فردی آوای موفقیت – فروش کتاب موفقیت – مشاوره روانشناسی حضوری و غیرحضوری – برگزار کننده دوره های آموزشی روانشناسی و موفقیت – مهتاب علیمرادی روانشناس و مشاور خانواده و پیشرفت فردی – مدیر مسئول انتشارات آوای موفقیت – مولف کتب خودسازی با مجوز 10815
كودكان پیش‌دبستانی سرشار از انرژی هستند و در مقایسه با سال‌های پیش خود، از این انرژی بهتر و هدفمندتر استفاده می‌كنند. به جای آن كه در حیاط خانه بی‌جهت بچرخند، از مهارت‌های بدنی خود به نحو احسن استفاده می‌كنند، مثلا سه‌چرخه‌سواری می‌كنند و یا به دنبال یك پروانه می‌دوند.
كودكان پیش‌دبستانی در مقایسه با كودكان كوچك‌تر از خود، بسیار جدی‌تر با دوستان خود بازی می‌كنند. اگر به این كودكان فرصت بازی با همسالان خود را بدهید، آن‌ها اعمالی از قبیل رعایت كردن نوبت و دادن وسایلشان به دیگران را خیلی سریع‌تر فرا می‌گیرند. در این حالت است كه آن‌ها كار گروهی و ارتباط برقرار كردن با سایرین را از همان ابتدای دوران كودكی آموزش می‌بینند.
به كودكان خود كمك كنید تا مهارت‌های جدیدی را فرا بگیرند.
هر چقدر كودكان پیش‌دبستانی بزرگ‌تر می‌شوند، مهارت‌های بیشتر و جدی‌تری را در مقایسه با سال‌های قبل خود فرا خواهند گرفت. لی‌لی، پریدن، گرفتن توپ، پشتك زدن، طناب بازی و برای ۵ ثانیه و یا حتی بیشتر روی یك پا ایستادن از مهارت‌های جدیدی هستند كه این كودكان فرا می‌گیرند. شما می‌توانید با بازی و تمرین كردن با آن‌ها این مهارت‌ها را در آن‌ها تقویت كنید.
هنگامی كه با خانواده مشغول پیاده‌روی هستید، كودكتان ممكن است بگوید: ”من خسته‌ام!“ در واقع خسته نیست، فقط حوصله‌اش سر رفته است، راه رفتن برای او كسل‌كننده و یكنواخت است، در این حالت شما می‌توانید از روش‌هایی استفاده كنید كه هم پیاده‌روی كنید و هم كودكتان را تشویق به این عمل كنید. به این موارد توجه كنید:
در هنگام پیاده‌روی به او بگویید به دنبال چیز خاصی بگردد. مثلا در قرمز، گربه، پرچم و یا حتی اشكال مربع.
برای او شعرهای كودكانه بخوانید.
پیاده‌روی خود را با پریدن، مسابقه دادن، لی‌لی كردن و حتی به پشت راه رفتن ادامه دهید.
در هنگام راه رفتن شمارش اعداد را به او نشان دهید: پنجره‌های آن خانه چند تاست؟ در این خیابان چند درخت می‌بینی؟
این نوع فعالیت‌ها نه تنها برای كودكتان سرگرم‌كننده است، بلكه او را برای رفتن به مدرسه آماده می‌كند.
چه میزان فعالیت برای او لازم است؟
فعالیت‌ها و ورزش‌هایی كه شما برای كودك پیش‌دبستانی خود برنامه‌ریزی می‌كنید، نباید از ۶۰ دقیقه در روز بیشتر شود. بنابراین تنها یك ساعت، شما و مربیان می‌توانید او را تحت آموزش قرار دهید و بقیه ساعات را باید آزادانه برای خود بازی كند.
همچنین بچه‌ها در این سن و سال نباید بیش از یك ساعت در روز بیكار بمانند، مگر آن‌كه خواب باشند. آن‌ها باید متوجه شوند كه بیشتر از یك تا دو ساعت در روز نمی‌توانند برنامه‌های تلویزیونی و یا ویدیویی ببینند و یا با كامپیوتر بازی كنند.
بازی‌های برنامه‌ریزی شده
شما می‌توانید به طرق مختلف كودك خود را وارد بازی‌های خاصی كنید: برای این منظور می‌توانید او را در مهدكودك ثبت‌نام كنید، اجازه دهید با دوستان هم سن و سالش در حیاط خانه بازی كند، قسمتی از باغچه خانه را با او گلكاری كنید و یا او را به زمین‌های بازی پارك‌ها ببرید و نظاره‌گر بازی‌های كودكانه او شوید.
گر چه بسیاری از كودكان دوست دارند برای بازی به بیرون از منزل بروند ولی شما می‌توانید سرگرمی‌های بسیاری برای كودكان خود در منزل فراهم كنید تا آن‌ها بتوانند از خانه ماندن نیز لذت كافی را ببرند. البته به شرط آن كه فضای منزل را طوری برای آن‌ها مهیا كنید كه راحت بازی كنند و اجسام شكستنی در اطراف آن‌ها وجود نداشته باشد.
در این‌جا به برخی از بازی‌هایی كه شما می‌توانید به همراه كودكتان انجام دهید، اشاره می‌كنیم:
توپ به زمین زدن و گرفتن، با كاغذ موشك درست كردن و به هوا پرتاب كردن، به صورت مارپیچ راه رفتن، استوپ رقص بازی كردن، پاهای كودك را گرفتن و با دست راه رفتن، بسیاری از والدین علاقه‌مندند كه فرزندان خود را در كلاس‌های ورزشی ثبت‌نام كنند. گر چه برخی از كلاس‌ها، از بچه‌های ۴ سال نیز ثبت‌نام می‌كنند ولی شروع ورزش‌های تیمی از این سن توصیه نمی‌شود. زیرا این كودكان متوجه قوانین پیچیده نمی‌شوند. برای یادگیری مهارت‌ها، نمی‌توانند خود را كاملا هماهنگ كرده و تمركز لازم را داشته باشند.
اگر واقعا تصمیم گرفته‌اید كه كودكتان را در یك تیم ورزشی مانند فوتبال و … ثبت‌نام كنید، ابتدا از این موضوع مطمئن شوید كه آیا فرزند شما آمادگی جسمانی اولیه را برای آن ورزش دارد؟ آیا مهارت‌های اجتماعی او به حدی هست كه بتواند قوانین را اجرا كند و نوبت را رعایت كند؟
اگر احساس كردید كه كودك شما آمادگی بازی‌های تیمی را ندارد، به او كمك كنید تا مهارت‌های اولیه را از طریق بازی‌هایی مانند با یك پا لی‌لی كردن، توپ گرفتن، پشتك زدن و دوچرخه‌سواری كسب كند.
اگر می‌خواهید به او ورزش خاصی را فرا دهید، ابتدا سعی كنید اصول اولیه آن بازی را به او آموزش دهید و با او آن‌ها را مرتب تمرین كنید. به عنوان مثال اگر می‌خواهید به او بازی فوتبال را یاد دهید، ابتدا به او شوت زدن و پاس دادن و … را فرا دهید.
بازی‌های آزاد
هنگامی كه بچه‌ها با وسایل و اسباب‌بازی‌هایشان در محلی امن بازی می‌كنند، بازی‌های مورد علاقه خود را انجام می‌دهند. در چنین حالتی، كودك خود تصمیم می‌گیرد كه چه بازی را انتخاب می‌كند: عروسك بازی، توپ بازی، خانه سازی و نقاشی كردن و …
آن‌ها در طی بازی بنا به جنسیتی كه دارند از پدر و مادر خود الگوبرداری می‌كنند. یك دختر ممكن است از مادر خود تقلید كند كه مشغول آشپزی است و یك پسر از پدر خود، كه در حال تعمیر اتومبیل است. بدیهی است كه كودكان، شما را به عنوان الگوی خود انتخاب می‌كنند، بنابراین سعی كنید نمونه خوبی برای آن‌ها باشید. كودكان همواره كارهایشان را با اعمال والدین خود مقایسه می‌كنند و تلاش می‌كنند خود را به آن‌ها برسانند.
توجه به نكات ایمنی
باید به كودكتان آموزش دهید در هنگام فعالیت‌های بدنی، نكات ایمنی را رعایت كند. تعادل، هماهنگی و سرعت عمل هنوز در كودكان پیش‌دبستانی كامل نشده است. هنگامی كه كودك مشغول بازی است، این وظیفه شماست كه اقدامات لازم و ضروری را به عمل آورید تا كودك را از هر گونه خطری در امان نگه دارید.
بچه‌های پیش‌دبستانی نباید در خیابان دوچرخه‌سواری كنند، بهتر است حتی‌المقدور هنگام دوچرخه‌سواری از كلاه ایمنی استفاده كنند.
به آن‌ها در مورد مقررات رفت‌وآمد در خیابان توضیح دهید. به آنان بگویید اگر توپشان در خیابان افتاد، به دنبال توپ ندوند.
اگر می‌خواهند در استخر شنا كنند (حتی اگر شنا نیز بلد باشند) باید تحت نظارت یك فرد بزرگسال انجام گیرد.
سن كودكان پیش‌دبستانی بسیار حساس است، آن‌ها دوست دارند آزاد و مستقل باشند، البته تا حدی می‌توان به آنان این آزادی را داد. ولی همواره به خاطر داشته باشید كه تمامی اعمال آن‌ها زیر نظر شما باشد. اطمینان حاصل كنید كه بین بازی‌های آزاد كودكان و فعالیت‌هایی كه شما برای آنان برنامه‌ریزی كرده‌اید، تعادل برقرار است. بنابراین با این عمل زمینه‌های لازم را برای پیشرفت و موفقیت فرزندانتان فراهم خواهید كرد.
مهتاب علیمرادی
مجله موفقیت – شماره ۱۰۶ – مهر ۸۵
آوای موفقیت با مهتاب علیمرادی
روانشناس و مشاوره خانواده و پیشرفت فردی
مدیر مسئول و نویسنده خودسازی
۶۶۴۱۹۰۶۱(۰۲۱)
